Có hai điều dễ nhất trong bộ môn đoán mò: đoán sai kết quả xổ số và đoán đúng đoạn kết một bộ phim Việt Nam sau vài cảnh đầu tiên, cho dù đó là một bộ phim kinh dị, thể loại phim tối kỵ để cho người xem đoán ra quá nhanh tình tiết câu chuyện. Trong các thể loại khác, người ta nhấn mạnh vào sự “cộng tác”, tương tác, hiểu nhau giữa đạo diễn và người xem, còn ở đây đạo diễn càng gây bất ngờ, càng “trêu tức” người xem, nhất là người xem thông minh và nhiều kinh nghiệm xem phim, thì phim càng thành công. Tất nhiên là xưa nay vẫn tồn tại hiếm hoi những bộ phim mà đạo diễn cao tay cho biết mọi thứ trắng phớ ngay từ đầu, nhưng đó lại là một chuyện khác.
Bộ phim kinh dị dễ đoán kết cục này là Lời nguyền huyết ngải, rất được trông đợi trong dịp vừa rồi, nhất là trông đợi về một khác biệt khỏi truyền thống phim hài phục vụ Tết thường xuyên có những màn chọc cười rất thô theo phong cách sân khấu hài, cùng trông đợi về một thay đổi của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên khi bước khỏi một dòng phim mơ màng nhiều tiềm năng giành giải thưởng ở các liên hoan phim quốc tế. Đạo diễn điện ảnh muốn chứng tỏ bản thân thường làm nhiều loại phim trong sự nghiệp: Stanley Kubrick cũng từng làm phim kinh dị rất huyền bí, với sản phẩm là một kiệt tác: The Shining.
Việc giấu đi cốt truyện của Lời nguyền huyết ngải đã không hề dễ dàng một chút nào khi nhân vật quan trọng của phim, ông thầy giáo cổ quái, lại do Thành Lộc thủ vai. Khuôn mặt Thành Lộc lúc nào cũng như thể viết rất rõ ràng mọi thứ; dòng chữ vô hình trên khuôn mặt Thành Lộc có thể là: “Tôi, một người tốt bụng, trung thực”, hoặc “Tôi sắp nói những câu rất buồn cười, đợi hiệu lệnh cười của tôi rồi mọi người cười theo nhé, các bạn ơi”, hoặc nữa: “Tìm làm gì nữa, chính tôi là kẻ gian ác đây, sói già gian ác đây”. Một diễn viên tài năng dĩ nhiên là phải thế, rất biểu cảm, vô cùng biểu cảm và có vẻ đóng tốt mọi loại vai. Trừ những vai lẽ ra không được để cho người xem đoán trước được điều gì, những vai cần giấu biến đi, giấu thật kỹ phần tâm địa xấu xa hiểm độc. Thành Lộc không hề xi nê, anh chỉ đóng kịch sự xi nê của mình, đóng rất hay, nhưng vẫn là đóng kịch.
Đây có lẽ là cái giá phải trả của một bộ phim muốn là thuần túy thương mại (và quả thực rất đáng mừng vì Lời nguyền huyết ngải đã thu được rất nhiều tiền bán vé): phải chọn những diễn viên rất quen thuộc, rất nổi tiếng, có lượng fan đông đảo. Từ đây mà sai lầm về casting lại càng rõ hơn nữa: trong khi Thành Lộc quá biểu cảm thì nhân vật chính (Bình) do Phan Anh đóng lại không hề biểu cảm, hay nói một cách nghiêm khắc thì không biết diễn. Sự “lệch pha” dữ dội đến mức này là hoàn toàn không nên có, kể cả là trong một bộ phim thương mại (nói cho đúng hơn: nhất là trong một bộ phim thương mại). Diễn xuất của Phan Anh làm hỏng mất cảnh trong căn phòng ngầm dưới đất ở gần cuối phim, cảnh cao trào dẫn sang cái kết; xem cảnh này, người ta nghĩ tới một tiểu phẩm truyền hình có “décor” kỳ quặc và diễn viên cứ như thể mau mau chóng chóng đọc cho xong lời thoại.
Đạo diễn, có lẽ biết phim kinh dị của mình không làm người xem sợ, nên đã phát biểu ngay rằng đây không phải là phim kinh dị, mà là “trinh thám huyền bí”. Thế nhưng có nói thế nào thì bộ phim vẫn được xây dựng trên cơ sở ma quái, với cả máu chảy, lột da mặt, ảo giác, ác mộng… đầy đủ hết, chẳng thiếu món nào. Chỉ có điều, cái sợ của một bộ phim thuộc dạng này không nằm trong cảnh gây sợ, mà là trong sự tinh tế của đạo diễn khi xử lý cảnh sợ. Muốn làm người xem sợ thì cũng cần trả lời cho được câu hỏi: làm thế nào để họ sợ, phải dẫn dắt ra sao, phải dùng cách nào để tác động vào tâm lý, vân vân và vân vân. Bộ phim cũng cố gắng hài, nhưng hài rất đuối và rất thô (nhất là các cảnh có nhân vật nhà ngôn ngữ học dở người thích nghe nhạc rock đinh tai nhức óc).
Đạo diễn cũng cho biết là bộ phim được thực hiện gian khổ và rất kỹ lưỡng. Thì dĩ nhiên Lời nguyền huyết ngải không phải do những “tay mơ” làm ra, và được đầu tư lẫn chăm sóc đáng kể, nhưng nó có được làm kỹ lưỡng đến mức đầy đủ không? Chắc là chưa: ai xem phim kỹ sẽ thấy ở cảnh đám đông xúm xít trước cửa nhà Thánh cô trong bầu không khí ghê rợn, thì bỗng một diễn viên quần chúng ngẩng đầu về phía camera, khuôn mặt thoáng có nét cười.
Đạo diễn hắn sẽ rất tức khi người xem dường như không hiểu hết được những gì mình gửi gắm, nhưng người xem cũng có khả năng tức vì đi xem một bộ phim cứ tưởng để sợ thì lại chẳng thấy sợ, cứ tưởng là hài thì chẳng thấy buồn cười gì hết.
Con Sâu (tên thật là Cao Việt Dũng)
———–
Bộ phim còn có một diễn viên dở nữa là cô bé trong vai Thánh cô, nhất là cái giọng. May mà vớt vát lại có diễn xuất của Đỗ Văn Hoàng.
À đấy là còn chưa nói vấn đề đạo cụ: phim của Thạc Chuyên thường xuyên hỏng vụ này. “Sống trong sợ hãi” có mấy cái ấm nhôm mới tinh tính tình trong một thời thật là khó khăn, còn trong “Lời nguyền huyết ngải”, cái tủ sách nhà ông thầy giáo Hoàn Sinh là cái gì vậy? gạch bọc họa báo à? Mình quen nhìn giá sách rồi, mình biết đấy có thể là gạch, là đất, là cái gì đó, nhưng đừng bảo mình đó là sách :p Hoàng đóng phim chắc biết là cái gì, trả lời hộ anh cái xem : )
Nhị Linh 