Léon-Paul Fargue: một nửa bài thơ

Cái dở của tôi là mãi đến gần đây mới đọc được thơ. Không phải là trước đó tôi không đọc thơ, thậm chí tôi còn đọc rất nhiều thơ, có thể nói là lúc nào tôi cũng đọc thơ, nhưng đọc mà không nghĩ là mình thực sự hiểu được, tức là chỉ đọcContinue reading “Léon-Paul Fargue: một nửa bài thơ”

[tiện bút] vẩy

khó nhất trên đời không phải là nghĩ, mà khó nhất là không nghĩ: để chế nhạo Descartes, Paul Valéry bảo: “Có đôi khi tôi nghĩ, và có đôi khi tôi sống”: khi nghĩ, ta không sống, ta chỉ sống khi không nghĩ; điều này dẫn tới hệ quả là trên đời gần như khôngContinue reading “[tiện bút] vẩy”

Thơ: tiểu sử

Tiểu sử, dẫu cho lý thuyết văn học có bài xích đến như thế nào (cũng như lịch sử) thì vẫn cứ là thể loại bùng nổ liên tục, và chẳng bao giờ ta thiếu sách tiểu sử để đọc, như là được sản xuất hàng loạt theo dây chuyền. Nghịch lý của tiểu sử không nằm ởContinue reading “Thơ: tiểu sử”

Rilke, Benjamin và Gide

Vừa đi qua một bộ ba, Pasternak-Tsvetaieva-Rilke (xem ở đây), ta sẽ “lấy” một người từ đó để đến với một bộ ba nữa: Rilke-Benjamin-Gide. Cũng giống như ở bộ ba đầu tiên, Pasternak chỉ đóng vai trò làm nền, trong bộ ba mới này, André Gide chỉ là thứ yếu. Rilke từng dịch hai tácContinue reading “Rilke, Benjamin và Gide”

Mười bài cửa sổ của Rilke

Con phượng hoàng đích thực của văn chương Đức, Rilke, ngay trước khi rời khỏi đây để đến một ailleurs (tên tập thơ năm 1948 ấy của Henri Michaux, Ailleurs, thâu tóm một trong những tinh túy sâu thẳm nhất của thơ), đã có tiếp xúc (chạm cánh phượng hoàng) với một phượng hoàng khác, một ailleurs khác, Marina Tsvetaieva. ĐóContinue reading “Mười bài cửa sổ của Rilke”

Linda Lê, năm nay

Tôi dùng lại mấy từ từng dùng cách đây gần ba năm ở đây. Một sự thể hiện của thiếu thốn ngôn từ chăng? (đấy, lại câu hỏi tu từ). Sự tồn tại của cõi văn chương Linda Lê là một điều kỳ diệu. Một cõi văn chương đi qua nhiều vòng, những vòng ấy được đánh dấuContinue reading “Linda Lê, năm nay”

Đọc lại, và về Victor Hugo

Khi nào ta nhận ra mấy điều sau đây, thì tức là ta đã bước vào một đoạn đời khác, một cuộc đời khác: khi ta nhận ra, mọi câu hỏi mà ta nghĩ đến hoặc nói ra đều là câu hỏi tu từ, và mọi cuộc đọc của chúng ta đều là đọc lại.Continue reading “Đọc lại, và về Victor Hugo”

Cioran về Beckett

Cioran, đối với tôi, là một trong những gì lớn lao nhất từng tồn tại trên đời, người hiểu được một cách hết sức dễ dàng, rằng triết học thật ra chẳng đáng giá mấy – cái bẫy ấy rất ít người hiểu được, thoát khỏi thì càng hiếm. Beckett thuộc vào số rất ítContinue reading “Cioran về Beckett”

Quên tình yêu

Đi tìm thời gian đã mất không chỉ là một Đi tìm thời gian đã mất, mà có rất nhiều Đi tìm thời gian đã mất. Đó là bộ tiểu thuyết xứng đáng nhất để đọc thật nhiều lần. Đúng như nhà văn phát xít Robert Brasillach đã làm (xem thêm ở đây), tức là lâu lâu đọc lạiContinue reading “Quên tình yêu”

Đừng đọc

Sách ấy mà, đọc đâu có hay bằng không đọc, đó là ý kiến của Paul Valéry. Trong một cuốn sách khảo sát đọc bằng đường lối âm bản, tức là khảo sát đọc bằng sự không đọc, Pierre Bayard, sau chương một lấy ví dụ về nhân vật thủ thư trong Người không phẩm chất củaContinue reading “Đừng đọc”